Met de uitgestelde deadline van 14 oktober in zicht, zetten boeren alles op alles om hun aardappeloogst op tijd binnen te halen. Demissionair landbouwminister Piet Adema gaf gehoor aan de oproep van de Tweede Kamer en verlengde de oogstdeadline met twee weken als reactie op de bezorgdheid van aardappelboeren. Deze extra tijd geeft boeren de mogelijkheid om na het rooien van de aardappelen een vanggewas te zaaien dat stikstof opneemt. Adema benadrukt het belang van een latere oogst vanwege het natte en koude voorjaar om zo kwalitatief rijpe aardappelen te kunnen garanderen.
Het is niet onopgemerkt gebleven dat boeren, ook in de gemeente Hardenberg, zich inspannen om de aardappeloogst en de maisoogst, die nu tegelijkertijd valt, af te ronden binnen deze verlengde termijn. Aardappelboeren uiten hun zorgen over de haalbaarheid van de nieuwe regel. Ruim vijfduizend aardappelboeren geven aan dat de aardappels nog niet rijp zijn voor de oogst, zelfs met de extra twee weken door het ongunstige voorjaar.
De recent ingevoerde wet, geldig tot 2027, heeft als doel de stikstofuitspoeling tegen te gaan door boeren aan te sporen hun gewassen op tijd te oogsten, zodat vanggewassen voor 1 oktober kunnen worden ingezaaid. Deze gewassen nemen stikstof op en voorkomen uitspoeling naar het grondwater. De deadline van 1 oktober is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek dat aangeeft dat het inzaaien van vanggewassen voor deze datum het meest effectief is in het opvangen van stikstof. Echter, veel aardappels zijn nog niet rijp, zelfs met twee extra weken.
Aardappelboeren die de deadline niet halen, zullen het volgende jaar te maken krijgen met beperkingen op het gebruik van (kunst)mest als milde sanctie. Demissionair landbouwminister Adema lijkt gevoelig voor de argumenten van de boeren en zoekt naar alternatieven in overleg met Brussel. De Europese Commissie waarschuwt echter voor mogelijke aanpassingen van de mestregels als Nederland van de deadline afwijkt.
De aardappelboeren benadrukken dat zij hun boerenverstand blijven gebruiken en pleiten voor flexibiliteit die rekening houdt met de natuurlijke omstandigheden in plaats van strikte kalenderdata. De komende dagen worden cruciaal voor boeren in hun race tegen de klok om aan de oogstverplichtingen te voldoen.
Tekstverwerking: Bas Schipper, Omroep NOOS
Foto: Bas Schipper
